نویسنده
گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران
چکیده
روش تفسیری وبر به اعتبار اینکه مسئله‌ی تفهم در آن مرکزیت پیدا می‌کند اغلب ذیل رویکرد ذهن‌گرا و فردگرا قرار گرفته که مرز مشخصی با رویکرد عین گرا و کل گرا دارد. شارحان شناخته شده‌ی وبر روش‌شناسی او را غیرتجربی و درون‌نگر قلمداد کرده‌اند. در این نوشتار سعی شده با اتکاء به متون اصلی وبر این تصویر رایج از روش‌شناسی او مورد بازاندیشی قرار گیرد تا روشن شود مسئله‌ی عینیت و چگونگی دستیابی به شناخت عینی اصلی مهم در روش تفسیری است. بر مبنای هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی استنتاج شده از متون وبر، تفسیر علی صحیح ضمن اینکه مستلزم کفایت ذهنی است مستلزم کفایت علی و مطابقت با جریان امور واقع نیز هست و از سوی دیگر اگرچه فهم کنش فرد دال مرکزی تفهم را تشکیل می دهد اما رویکرد کل‌گرا نیز برای توضیح عملی و جهتگیری موقتی در پژوهش ضرورت دارد. از این جهت برخلاف تفاسیر رایج، رگه‌هایی از عینیت‌گرایی و کل‌گرایی در جامعه‌شناسی تفهمی وبر وجود دارد که نمی‌توان با تقلیل‌گرایی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی آن را ذیل فردگرایی رادیکال درون نگر قرار داد.
کلیدواژه‌ها
آرون، ریمون(1387) مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی. ترجمه‌ی باقر پرهام. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
آرون، ریمون(1376) جامعه‌شناسی معاصر آلمان. ترجمه مرتضی ثابت‌فر. تهران: بتیان
بلیکی، نورمن(1392) استراتژی‌های پژوهش اجتماعی. ترجمه‌ی هاشم آقابیگ پوری. تهران: جامعه‌شناسان
بندیکس، راینهارد.(1382) سیمای فکری ماکس وبر. ترجمه‌ی محمود رامبد. تهران: نشر هرمس
صدری، احمد(1386) جامعه شناسی روشنفکران ماکس وبر. ترجمه: حسن آبنیکی. تهران: انتشارات کویر
فروند، ژولین(1362) جامعه شناسی ماکس وبر. ترجمه عبدالحسین نیک گوهر. تهران: نشر نیکان
بودن، ریمون(1394) مطالعاتی در آثار جامعه‌شناسان کلاسیک جلد 1. ترجمه باقر پرهام. تهران: نشر مرکز.
وبر، ماکس (1392) روش‌شناسی علوم اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نش مرکز
وبر، ماکس (1391) اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری، ترجمه عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری کاشانی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
وبر، ماکس (1392) دین قدرت جامعه، ترجمه احمد تدین، تهران: انتشارات هرمس
وبر، ماکس (1374) اقتصاد و جامعه، ترجمه عباس منوچهری، تهران: نشر مولی
وبر، ماکس(1390) دانشمند و سیاست‌مدار. ترجمه‌ی احمد نقیب زاده، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
وبر، ماکس(1367) مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی. ترجمه‌ی احمد صدارتی. تهران: نشر مرکز
دورکیم، امیل(1394) درباره‌ی تقسیم کار اجتماعی. ترجمه‌ی باقر پرهام. تهران: نشر مرکز
دورکیم، امیل(1387) قواعد روش جامعه‌شناسی. ترجمه‌ی علی محمد کاردان. تهران: انشارات دانشگاه تهران
دورکیم، امیل(1383) صور بنیانی حیات دینی. ترجمه باقر پرهام. تهران: نشر مرکز
دورکیم، امیل(1376) تربیت و جامعه‌شناسی. مترجم: علی‌محمد کاردان. تهران:موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران
)