ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
هدف از نگارش این مقاله مطالعه سیاست‌های موسیقیایی در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است. در قسمت مقدمه و طرح مسئله نگارنده به تشریح اهمیت موسیقی به‌عنوان بخشی از فرهنگ عامه و نقش آن در زندگی روزمره و رابطه موسیقی به‌عنوان امری اجتماعی با رسانه‌های جمعی که بخشی از ساختار اجتماعی و تجارب زندگی روزمره‌اند، می‌پردازد. نویسنده در بخش نظری تلاش کرده است تا با ترکیب نظریه‌هایی در حوزه فرهنگ و رسانه و همچنین مفهوم موسیقی به‌عنوان امری اجتماعی به درک بهتری از جنبه‌های مختلف سیاستگذاری موسیقی در رسانه برسد. این پژوهش با روش کیفی و تکنیک مصاحبه عمقی با ده نفر از دست اندرکاران حوزه موسیقی در صداوسیما صورت گرفته است. مطابق با نتایج این مطالعه تعریف سازمان از موسیقی بر سیاستگذاری آن تأثیر می‌گذارد. این تعریف برایند عواملی چون فرهنگ دینی، قدرت سیاسی، تعریف سازمان از مخاطب، و ترکیب موسیقی با مفهوم رسانه ملی است. موسیقی غریزی، موسیقی فطری، موسیقی رسانه‌ای و موسیقی کارکردی دسته‌بندی‌هایی از مفهوم موسیقی، مطابق با تعریف سازمان از آن است. بنابراین، در صداوسیما موسیقی ابزار ارتباط و قدرت است و مفاهیم وابسته به موسیقی مانند لذت، اوقات فراغت و مخاطب متأثر از جایگاه سیاسی و هژمونیک صداوسیما تعریف می‌شوند. این تعاریف همواره در معرض چالش های بیرونی و درونی سازمان قرار می‌گیرند و دائما تغییر می‌کنند. درنهایت موسیقی، متأثر از این چالش‌ها و همچنین سیاست‌ها و ضوابطی که در بستر ایدئولوژی و فرهنگ شکل گرفته سیاستگذاری می‌شود.
اشتریان، کیومرث و علیاصغر محکی(1391)، مقدمهای بر روش سیاستگذاری فرهنگی، تهران: انتشارات جامعهشناسان.
تامپسون.ب. جان (1380) رسانهها و مدرنیته، ترجمه مسعود اوحدی، تهران: سروش.
تامپسون، ج ( 1378)، ایدئولوژی و فرهنگ مدرن، (مسعود اوحدی)، تهران: موسسه فرهنگی آینده پویا
خجسته، حسن (1386)، «موسیقی در رادیو ایران»، مجله رادیو، شماره 35، 4-9.
سروری، حسین(1388)، «بررسی گفتمان سنت گرای موسیقی در ایران معاصر (1285- 1385)»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 49، 144-183.
شفرد، جان (1390)، موسیقی به مثابه متن اجتماعی، ترجمه جمال محمدی، تهران: دفتر پژوهشهای رادیو.
صمیم، رضا (1392)، «برساخت سوژه در فرایند مصرف فرهنگ مردم پسند: مطالعهای کیفی بر روی مصرف کنندگان موسیقی مردم پسند در تهران»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره ششم، شماره اول،23-53.
فیسک، جان (1386)، درآمدی بر مطالعات ارتباطی، ترجمه مهدی غبرایی، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانهها.
کوثری، مسعود (1387) درآمدی بر موسیقی مردم پسند، تهران: دفتر پژوهشهای رادیو.
کوثری، مسعود(1391) موسیقی و رادیو، تهران: دفتر پژوهشهای رادیو.
منتظرقائم، مهدی و معتمدی، بشیر (1389)، «ضوابط شفاف و غیر شفاف در تولید برنامههای دینی تلویزیون»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره سوم، شماره چهارم، 23-58.
نوذری، حسنعلی(1384) نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت در علوم اجتماعی و انسانی، تهران: آگه.
Adorno, T ( 1976) , Introduction to the sociology of music, ( Fbashby), New York : seabyry
Adorno, T ( 1990), Cultural industry, ( J.M Bernestein), London: Routledge
Bennet, A (2005), culture and everyday life, London: sage publication
De nora, T ( 2000). Music in every day life, Cambridge: university press
De Fleur, M.L. and Ball-Rokeach, S. (1989) Theories of MassCommunication , th edn, White Plains, NY: Longman.
Jenks, C (1993) Culture. London: Routledge
Kellener, D (1995), Cultural studies, identity and politics between the modern and the postmodern, London and new york: Routledge
Malm,K and Wallis , R (1992),Media policy and music activity , Routledge
Moores, S ( 2000), media in everyday life in modern society, Edinburgh university press
McGuigan, J (2004), rethinking cultural policy, England: open university press
Neiger, N,Meyers,O and Eyal Zandberg (2011),”Tuned to the nation's mood: Popular music as a mnemonic cultural object”, Media Culture Society: 33: 971-988
Sheferd,J & Wicks ( 1997). Music and culturl theory,Cambridge : polity
Witkin, R (2003), Adorno on popular culture, London: Routledge
ابتدای صفحه